Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2015

ΗΘΗ ΚΙ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΚΑΤΩ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ

ΗΘΗ ΚΙ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΚΑΤΩ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ
Ο κάθε κατοικημένος τόπος έχει την ιστορία του , τα ήθη και τα έθιμά του. Στο Κάτω Γραμματικό ,οι κάτοικοι γιορτάζουν παραδοσιακά τις  μεγάλες γιορτές της Χριστιανοσύνης :Χριστούγεννα , Πρωτοχρονιά ,Θεοφάνεια, Πάσχα , όπως επίσης και τις Απόκριες και την Πρωτομαγιά τηρώντας τα ήθη και τα έθιμα .
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ
Κάθε οικογένεια γιορτάζει την ονομαστική γιορτή και  φιλοξένει τους πιο στενούς συγγενείς. Ο εορτασμός αρχίζει από την Εκκλησία , όπου παραδίδουν ότι χρειάζεται για τη λειτουργία –τη λειτουργιά, το πεντάρτο, το λάδι και το κρασί-. Από νωρίς το πρωί η εορτάζουσα οικογένεια προσκαλεί  τους ηλικιωμένους συγγενείς. Μαζεύονται οι καλεσμένοι με επικεφαλής τον παπά , ο οποίος ευλογεί το γεύμα. Ακολουθεί το γεύμα από τη σούπα μέχρι το επιδόρπιο. Όταν η γιορτή γινόταν σε εποχή νηστείας , οι νοικοκυρές ετοίμαζαν νηστίσιμα φαγητά. Πρώτα σούπα νηστίσιμη από ρύζι , ένα φαγητό με ρεβίθι τριμμένο , σαρμάδες(ντολμαδάκια) κ.α. Οι φίλοι και οι φίλες του εορτάζοντα πηγαίνουν στο σπίτι του. Εκεί στην αυλή του ξεκινούν το τραγούδι κ στήνουν ένα μικρό γλέντι .
ΧΡΥΣΑΝΘΕΙΑ
Ο πατριάρχης Χρύσανθος αποτέλεσε σημαντική προσωπικότητα στο Κάτω Γραμματικό. Γεννήθηκε στο Κάτω Γραμματικό και προσέφερε σημαντικό έργο. Είναι μεγάλη τιμή για την περιοχή να έχει γεννήσει έναν τέτοιο μεγάλο άνδρα, ο οποίος έφερε σε πέρας το έργο του στα δύσκολα χρόνια της τουρκοκρατίας. Κάθε χρόνο οι κάτοικοι του χωριού διοργανώνουν  πολιτιστικές εκδηλώσεις «Χρυσάνθεια», που γίνονται συνήθως στις  24-25 Αυγούστου, οι οποίες τιμούν την προσωπικότητα του Μακαριστού Οικουμενικού Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Χρυσάνθου Α’ (1768-1834).Το βράδυ της 24ης Αυγούστου πραγματοποιούνται  μουσικοχορευτικές  εκδηλώσεις στην πλατεία του χωριού , όπου  παρουσιάζονται τοπικοί χοροί από χορευτικά συγκροτήματα της περιοχής, συνοδεία ορχήστρας. Ακολουθεί γλέντι .Την επομένη ,της 25ης Αυγούστου  το πρωί, μετά τη Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου Κάτω Γραμματικού, πραγματοποιείται επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο του Πατριάρχη Χρύσανθου Α’ και στη συνέχεια ο Πολιτιστικός Σύλλογος  προσφέρει κεράσματα στους παρευρισκόμενους.
ΑΓΙΟΥ ΤΡΥΦΩΝΟΣ
Ανήμερα του Αγίου Τρύφωνος , ο οποίος είναι ο προστάτης των κλαδευτάδων , ο παπάς του χωριού βγάζει το άγιασμα και αγιάζει όλους όσοι παρευρίσκονται στην εκκλησία. Μετά οι γυναίκες παίρνουν λίγο αγιασμό για να αγιάσουν το σπίτι. Έπειτα οι άντρες παίρνουν  το αγίασμα και ρίχνουν στα χωράφια τους  με τα  καρποφόρα δέντρα για την επόμενη χρονιά να είναι γερά και δυνατά για να τα κλαδέψουν.

Η ΠΟΥΓΑΤΣΑ
Η «πουγάτσα» είναι ένα είδος ψωμιού που το έφτιαχναν για τους γάμους και το περπάτημα των παιδιών. Ήταν πάντα στολισμένη .Οι γυναίκες έφτιαχναν με λίγη ζύμη διάφορα σχέδια και τα τοποθετούσαν πάνω στη «πουγάτσα» και έπειτα την έψηναν .Όταν ένα μικρό παιδί έκανε τα πρώτα του βήματα , η μητέρα του παιδιού έφτιαχνε την  «πουγάτσα» Πάντα στολισμένη. Όταν το παιδί περπατούσε , η μητέρα έπαιρνε  την  «πουγάτσα»  και την έβαζε να κατρακυλάει πίσω από το παιδί , έτσι ώστε να έχει σταθερό και καλό περπάτημα.
Σχετική βιβλιογραφία:  «Το Γραμματικό της επαρχίας της Έδεσσας του νομού Πέλλας»- Αναστασίου Γουσόπουλου  συνταξιούχου Δασκάλου (1986)
Μαρτυρίες γονέων του χωριού

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου