ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ ΑΛΛΑ ...............................

Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ

View more presentations or Upload your own.

Από την σημερινή συνάντηση των υπευθύνων του δικτύου 26-3-15

Οριστικοποιήθηκε η έκδοση κοινής εφημερίδας με τις  ιστορίες των σχολείων και των χωριών .

Παρουσιάστηκαν οι εργασίες αυτές που έχουν  ήδη αναρτηθεί στο blog 

Ιστορία του χωριού Ζέρβη

Το χωριό Ζέρβη βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Βόρας σε υψόμετρο 730μ. Σήμερα έχει 349 κατοίκους.
Στο ψηλότερο σημείο του χωριού δεσπόζει με την παρουσία του, τα τελευταία 60 χρόνια, το δημοτικό σχολείο. Είναι διθέσιο και φιλοξενεί 21 παιδιά απ’ όλες τις τάξεις. Τα παλαιότερα χρόνια φιλοξενούσε πάνω από 100 μαθητές, κι όπως αναφέρουν οι παλαιότεροι, γέμιζε ο τεράστιος αύλειος χώρος του. Σ’ αυτόν υπάρχει σήμερα γήπεδο του μπάσκετ και αυτοσχέδιο γήπεδο ποδοσφαίρου.
 Ο προσανατολισμός του σχολείου είναι πάρα πολύ καλός και ο ήλιος πλημμυρίζει με το φως του τις ευρύχωρες και ψηλοτάβανες αίθουσες διδασκαλίας από την πρώτη κιόλας ώρα.
Η θέα είναι μαγευτική και την απολαμβάνουμε στη διάρκεια των διαλειμμάτων.
Με όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα μικρά σχολεία καταφέρνουμε με την θέληση και διάθεση των μαθητών, των εκπαιδευτικών και τη βοήθεια των γονέων και του κράτους να ξεπερνάμε τις όποιες δυσκολίες και να απολαμβάνουμε τα οφέλη της σχολικής ζωής.

Ο ΤΟΠΟΣ ΜΑΣ:ΚΕΡΑΣΙΑ Η ΚΡΟΝΤΣΕΛΟΒΟ

Ο ΤΟΠΟΣ ΜΑΣ:ΚΕΡΑΣΙΑ Η ΚΡΟΝΤΣΕΛΟΒΟ 

 Σε απόσταση 13 χλμ. από την Έδεσσα σε υψόμετρο 800 μ. βρίσκεται το χωριό της Κερασιάς  ή αλλιώς  'Κροντσέλοβο'.Το χωριό βρίσκεται στις πλαγιές του όρους Βόρας ή Καιμακτσαλάν.Σε αναζήτηση που κάναμε από παππούδες του χωριού μας ανέφεραν ότι υπήρχε  σχολείο περί τα 1870.

Μέχρι το 1913 υπήρχε στην περιοχή έντονο το τούρκικο  στοιχείο .

Με την συνθήκη της Λοζάνης και την ανταλλαγή πληθυσμών και μέχρι το 1922 υπάγονταν σε τούρκικο Βιλαέτι με την ονομασία Κάζα Σαντάνκι και ανήκε στην υποδιεύθυνση Αλμωπίας.

Το 1918 υπογράφηκε Φ.Ε.Κ από την κυβέρνηση Ελ.Βενιζέλου σε αλλαγή ονόματος από Κροντσέλοβο στην σημερινή ονομασία Κερασιά η Κερασιές.Το 1936 πάρα πολλοί κάτοικοι μετανάστευσαν στην περιοχή των Γιαννιτσών

Το 1904 χτίστηκε ένα δυόροφο Σχολείο και λειτούργησε μέχρι το 1964 στην πλατεία του χωριού .

Το 1964 με πρωτοβουλία του Αμερικάνικου Κολεγίου Αθηνών χτίστηκε το σημερινό σχολείο.

Παλιότερα οι κάτοικοι του χωριού ήταν περίπου 600 .

Σήμερα υπολογίζονται σύμφωνα με την τελευταία απογραφή γύρω στους 290.

Ασχολούνται με την γεωργία και συγκεκριμένα με την καλλιέργεια του Κερασιού .

Προστάτες του χωριού είναι ο Άγιος Δημήτριος που βρίσκεται δίπλα στο σημερινό σχολείο σε μια μεγάλη πλατεία  με ένα μεγάλο πλατάνι.

Επίσης σε μικρή απόσταση από το χωριό βρίσκεται το Εκκλησάκι των Άγιων Θεοδώρων που κάθε χρόνο οι κάτοικοι τιμούν την μνήμη τους με ένα λαμπρό πανηγύρι.

Κάθε χρόνο με την λήξη της συγκομιδής των κερασιών ο πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού διοργανώνει τριήμερο πολιτιστικών εκδηλώσεων  Την παραδοσιακή φιλοξενία του χωριού μπορείτε να τις απολαύσετε σήμερα στο ξενοδοχείο 'Κερασιά' (κατασκευή 2006) λίγο μετά την πλατεία του χωριού ανεβαίνοντας προς το Καϊμάκτσαλάν. Το χωριό διαθέτει πλατεία με καφενείο-παντοπωλείο και πλατάνι και βρίσκεται στο κέντρο της Ορεινής Πέλλας

Ο ΤΟΠΟΣ ΜΑΣ Περαία – Κότσανα

Ο τόπος μας είναι ένα μικρό χωριό της περιφεριακής ενότητας της Πέλλας στην όχθη της λίμνης Βεγορίτιδας. Βρίσκεται νότια της πόλης της Αρνισσας και νοτιοδυτικά της πρωτεύουσας του νομού μας της Εδεσσας. Απέχει περίπου 28 χιλιόμετρα από την Έδεσσα και είναι το τελευταίο χωριό του νομού από τα δυτικά.
Οι αναφορές που βρήκαμε για το χωριό  μας είναι από το 1920. Τότε υπαγόταν στο βιλαέτι του Μοναστηρίου, με διάφορες ονομασίες όπως Ντρατσενιτσα , Κότσαν, Κότσανα. Οι κάτοικοι του μέχρι το1923 ήταν Τούρκοι γεωργοί και κτηνοτρόφοι. Μετά την κατάρρευση της οθωμανικής αυτοκρατορίας και με την ανταλλαγή των πληθυσμών εγκαταστάθηκαν στο χωριό οι παππούδες μας που ξεριζώθηκαν από τις αλησμόνητες πατρίδες, την Απολωνιάδα και το Τσανάκαλε της Μικρά Ασίας.
 Το 1927 το χωριό ονομάστηκε Περαία. Έτσι χαρακτήριζαν οι Έλληνες μια περιοχή που βρίσκεται απέναντι από ένα νησί ή επεκτεινόταν από ένα νησί , ποτάμι, ή λίμνη.
Το 1928 είχε φύγει και ο τελευταίος Τούρκος κάτοικος του χωριού. Με την απογραφή που έγινε μετρήθηκαν και 586 πρόσφυγες, νέοι κάτοικοι. Εδώ στην νέα πατρίδα οι παππούδες μας έμαθαν την γεωργική τέχνη που στην πατρίδα τους δεν την γνώριζαν. Εκεί ζούσαν με το ψάρεμα, το εμπόριο και τις τέχνες.
Προστάτες του χωριού μας είναι οι Αγιοι Θεόδωροι. Ψηλά στον βράχο πάνω από τη λίμνη υπάρχει ένα ξωκλήσι  προς τιμή τους το οποίο το έχτισαν οι κάτοικοι του χωριού. Σύμφωνα με την παράδοση ,  επί τουρκοκρατίας , μια γυναίκα είδε στον ύπνο της την εικόνα των Αγίων μέσα στον βράχο. Ζήτησε άδεια , κατέβηκε στο βράχο και αφαίρεσε τις πέτρες και τα χώματα που έφραζαν τη σπηλιά του και βρήκε την εικόνα. Στο σημείο εκείνο αναβλύζει αγίασμα.  Την ημέρα της εορτής τους γίνεται μεγάλο πανηγύρι και επισκεπεται το χωριό μας πολύς κόσμος από τις γύρω περιοχές για να προσκυνήσουν τους Άγιους.

Σαν σχολείο λειτουργούσε ένα διώροφο σπίτι δίπλα στο πεταλωτήριο. Αργότερα στις αρχές του 1960 χτίστηκε το σχολείο που λειτουργεί έως  σήμερα. Στολίδι του χωριού αποτελεί και το λαογραφικό μουσείο που  στεγάζεται στο «σπίτι παιδιού» και με ιδιαίτερη αγάπη το φροντίζουμε γιατί μας θυμιζειτις  ριζες μας.
Είμαστε περήφανοι για τον τόπο μας και την ιστορία του και θα χαρούμε πολύ να έρθετε να μας γνωρίσετε από κοντά.

ΑΡΝΙΣΣΑ

ΑΡΝΙΣΣΑ

Η Άρνισσα είναι χτισμένη πανοραμικά στη βόρεια όχθη της λίμνης Βεγορίτιδας σε υψόμετρο 560 μ. Απέχει 22 χμ. από την Έδεσσα και 112 χμ. από την Θεσσαλονίκη. Έδρα του Καποδιστριακού Δήμου Βεγορίτιδας, σήμερα αποτελεί τμήμα του Δήμου Έδεσσας με περίπου 1600 κατοίκους. Η παλαιότερη ονομασία της ήταν Όστροβο και η λίμνη γνωστή ως λίμνη του Οστρόβου, που με την υψομετρική εναλλαγή της στάθμης της καθορίζει την ζωή και τις δραστηριότητες των κατοίκων.
Η ιστορία της Άρνισσας ξεκινάει από τη νεότερη και μέση εποχή του χαλκού (1500-1400 πΧ), σύμφωνα με τα ιστορικά μνημεία της περιοχής.
. Στην Άρνισσα αναφέρεται και ο Θουκυδίδης το 424 π.Χ. ώς Μακεδονική πόλη. Ξαναεμφανίζεται στις πηγές της Μέσης και Ύστερης Βυζαντινής περιόδου, ως ένα από τα σημαντικότερα κάστρα της περιοχής, όπως μαρτυρεί το ισχυρό λιθόκτιστο τείχος στη στενή λωρίδα γης που απομονώνει τη χερσόνησο από την υπόλοιπη στεριά. Στις αρχές του 11ου αι. μ.Χ., καταλαμβάνεται από τους Βουλγάρους του Σαμουήλ και παίρνει το όνομα Όστροβο (νησί) και έκτοτε ακολουθεί την τύχη των Βυζαντινών επαρχιών.
Κατακτήθηκε από τους Τούρκους το 1388 και την ίδια χρονιά χτίζεται ένα από τα τρία τζαμιά, τμήμα του οποίου σώζεται μέχρι σήμερα. Απελευθερώνεται μετά από 524 χρόνια στις 6 Νοεμβρίου 1912.
Σήμερα η Άρνισσα, αποτελεί το «κεφαλοχώρι» της περιοχής, με μεγάλες καλλιεργούμενες εκτάσεις όπου παράγονται κυρίως μήλα, κεράσια, ροδάκινα, πατάτες, με αρκετούς ξενώνες, αγροτικό συν/σμό, ποδοσφαιρική ομάδα, τον μορφωτικό σύλλογο ΜΕΣΝΑ, τον σύλλογο προστασίας Βεγορίτιδας, τον συν/σμό  γυναικών Άρνισσας.

                     

Το Δημοτικό Σχολείο της Άρνισσας λειτουργεί σαν 6/θέσιο ολοήμερο.  Την τρέχουσα σχολική χρονιά 2014-2015 έχει 88 μαθητές, οι οποίοι είναι κατανεμημένοι ως εξής: Α΄τάξη:17 μαθητές - Β΄τάξη:15   -  Γ΄τάξη : 19   -  Δ΄τάξη : 14   -   Ε΄τάξη : 8   -   ΣΤ΄τάξη : 15.
    Βρίσκεται σε μια όμορφη τοποθεσία στην άκρη του χωριού και στο ψηλότερο σημείο της πλαγιάς. Συνορεύει με ένα μικρό αλσύλλιο πεύκων, το οποίο βρίσκεται στον χώρο του σχολείου και ατενίζει από ψηλά τη λίμνη της Άρνισσας (Βεγορίτιδα).
    Χτίστηκε με πέτρα την περίοδο 1950-1952 σε άλλη περιοχή, στο ψηλότερο σημείο του χωριού μετά από ζημιές που έπαθε το παλιό κτίριο του δημοτικού σχολείου, που βρίσκονταν χαμηλά, κοντά στις γραμμές του σιδηροδρόμου .
Αποτελείται από 6 αίθουσες, γραφεία και λειτουργούν  επίσης σε ξεχωριστές αίθουσες  δανειστική βιβλιοθήκη, γυμναστήριο - αίθουσα εκδηλώσεων και εργαστήριο πληροφορικής.
Είναι εξοπλισμένο με ηλεκτρονικούς υπολογιστές και προτζέκτορες προβολής σχεδόν σε κάθε τάξη,  έχει παράλληλα και 2 διαδραστικούς πίνακες, που βρίσκονται σε λειτουργία και είναι δικτυωμένο με ασύρματο, αλλά και ενσύρματο δίκτυο internet.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΑΣ

Η ευρύτερη περιοχή που βρίσκεται σήμερα το χωριό Σωτήρα, ήταν κατοικημένη από πολύ παλαιά όπως προκύπτει από διάφορα ευρήματα (ερείπια, νομίσματα περιόδων της ελληνικής ιστορίας από την ελληνιστική εποχή έως την βυζαντινή περίοδο και την οθωμανική κυριαρχία. Η παλαιότερη ονομασία του χωριού ήταν Λούκοβιτς.
Σύμφωνα με την παράδοση αλλά και όπως προκύπτει από τα παραπάνω ευρήματα, το χωριό βρισκόταν 800 μέτρα ανατολικά της σημερινής θέσης, στην τοποθεσία που ονομάζεται Τοπόλιτε, την οποία όμως εγκατέλειψαν οι πρόγονοι των κατοίκων, γιατί κατά την παράδοση, στρατιές μυρμηγκιών κατέστρεφαν  τις σοδειές τους.
Μετακινήθηκαν έτσι και έκτισαν έναν καινούριο οικισμό κοντά στις σημερινές κατασκηνώσεις Σωτήρας, η οποία ακόμα και σήμερα ονομάζεται Παλαιά Σωτήρα.
Επειδή όμως , σύμφωνα με την παράδοση, κατά διαστήματα άκουγαν δυνατούς θορύβους προερχόμενους από την πηγή που υπάρχει ακόμα και σήμερα και μάλιστα όποιος άκουγε πρώτος αυτούς τους θορύβους πέθαινε, για αυτό εγκατέλειψαν και την εν λόγω περιοχή και εγκαταστάθηκαν πριν από 500 περίπου χρόνια στην θέση που είναι και σήμερα το χωριό, πάνω στα ερείπια παλαιότερου οικισμού.
Συνέχισαν όμως να πεθαίνουν οι κάτοικοι και προκειμένου να εξορκίσουν το κακό, έβαλαν δύο δίδυμα αγόρια να ζέψουν δύο δίδυμα βόδια και να οργώσουν περιμετρικά το χωριό, και έκτοτε, σύμφωνα με το θρύλο, απαλλάχτηκαν από όλες τις κακοδαιμονίες. Έτσι επειδή βρήκαν επιτέλους τη σωτηρία τους, το χωριό ονομάστηκε Σωτήρα.
Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού αγώνα, το Βουλγαρικό κομιτάτο όπως στα άλλα χωριά έτσι και στη Σωτήρα, αποπειράθηκε να προσηλυτίσει τους κατοίκους της στην Εξαρχία. Οι κάτοικοι  του χωριού πριν από την ίδρυση της Βουλγαρικής Εξαρχίας το 1870, ζούσαν ειρηνικά και ήσυχα προσηλωμένοι στην ελληνοχριστιανική παράδοση του τόπου τους. Μιλούσαν όλοι το σλαβόφωνο τοπικό ιδίωμα που δεν είχε γραφή, στην εκκλησία όμως και στις κοινοτικές τους συναλλαγές, χρησιμοποιούσαν την ελληνική γλώσσα.
Στην αρχή οι κάτοικοι του χωριού δεν αντιλήφθηκαν περί τίνος πρόκειται. Όταν όμως ενημερώθηκαν σχετικά από την εκκλησία και τους πνευματικούς ανθρώπους της περιοχής, αντέδρασαν με όλη τη δύναμη της ψυχής τους. Κύριος σκοπός του Βουλγαρικού κομιτάτου, ήταν η ίδρυση στο χωριό Βουλγαρικής εκκλησίας και Βουλγαρικού σχολείου. Μετά την εφαρμογή της τρομοκρατίας και την εκτέλεση χωρικών από τους Βούλγαρους κομιτατζήδες, μπορεί ορισμένοι κάτοικοι να έγιναν εξαρχικοί, αλλά οι Βούλγαροι μέσα στο χωριό δεν μπόρεσαν, εξαιτίας της δυναμικής αντίδρασης των κατοίκων, να λειτουργήσουν ούτε δική τους Εκκλησία αλλά ούτε και δικό τους σχολείο.
Αντίθετα λειτουργούσε συνεχώς ελληνική εκκλησία με Έλληνα ιερέα, εκτός από ένα μικρό χρονικό διάστημα που κλείστηκε για λόγους ασφαλείας, από τον Μητροπολίτη Έδεσσας Στέφανο.
Ο ένοπλος Μακεδονικός αγώνας βρήκε τους κατοίκους του χωριού στις επάλξεις και στην πρώτη γραμμή του αγώνα. Όλοι προσπάθησαν να δώσουν ότι μπορούσαν για να σωθεί η Μακεδονία. Άλλοι εντάχθηκαν στα Ελληνικά Σώματα ως ένοπλοι αντάρτες, άλλοι προσέφεραν τις υπηρεσίες τους ως οδηγοί, σύνδεσμοι, αγγελιοφόροι, πληροφοριοδότες και τροφοδότες των ανταρτικών σωμάτων και πολλοί ενίσχυσαν ηθικά και υλικά τον αγώνα.
Με την έναρξη του ένοπλου Μακεδονικού αγώνα, οι περισσότεροι από αυτούς που είχαν προσχωρήσει στην Εξαρχία μεταμελήθηκαν και εντάχθηκαν και πάλι στην μεγάλη οικογένεια του ελληνισμού.
Οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού σήμερα ανέρχονται στους 250 περίπου και ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Το δημοτικό σχολείο του χωριού συγχωνεύτηκε με το Δημοτικό Σχολείο Μαργαρίτας το 2011 και σήμερα φοιτούν σε αυτό 7 μαθητές και μαθήτριες ενώ δυο γενεές  παλαιότερα αριθμούσε περίπου 70 μαθητές. Βρισκόταν στην ίδια θέση που βρίσκεται και σήμερα.  Αργότερα χτίστηκε το νηπιαγωγείο απέναντι από το σχολικό κτίριο στην ίδια αυλή, αλλά λόγω έλλειψης μαθητών άρχισε να χρησιμοποιείται από το νηπιαγωγείο  η δεύτερη αίθουσα του σχολείου. Το Νηπιαγωγείο Σωτήρας σήμερα δεν λειτουργεί λόγω έλλειψης νηπίων.

                                         

ΑΓΙΑ ΦΩΤΕΙΝΗ

• Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ
• ΤΟ 2/Θ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ
 Η Αγία Φωτεινή βρίσκεται στο πόδι του όρους Βέρμιο στο νοτιοδυτικό τμήμα του Ν. Πέλλας σε υψόμετρο 640μ. και σε απόσταση 16χμ. από την Έδεσσα.
  Το χωριό είναι ένα καταπράσινο καταφύγιο στους πρόποδες του βουνού, με καστανιές και έπειτα με οξυές και δρυς, ενώ στην κορυφή υπάρχουν έλατα και πεύκα.
   Σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων το πρώτο χωριό χτίστηκε πριν 300 περίπου χρόνια με την ονομασία  Όσλιανη, έχοντας έκταση και αριθμό κατοίκων κατά πολύ μεγαλύτερα απ΄ότι  σήμερα. Ευρήματα, όπως εικόνες μαρτυρούν ότι στις άκρες του ήταν χτισμένες τέσσερις μεγάλες εκκλησίες (Αγίου Αθανασίου, Αγίου Τρύφωνα, Αγίου Νικολάου και Αγίας Παρασκευής), όπου καταστράφηκαν όταν στο χωριό στις 13 Απριλίου του 1822 στίφη του στρατού εξόρμησαν με διαταγή του στρατάρχη Αβδούλ Λουμπούτ Πασά στα γύρω από την Νάουσα χωριά και τα λεηλάτησαν, άσχετα αν είχαν ή δεν είχαν πάρει μέρος στην επανάσταση. Αφού τα κατάσκαψαν για να βρουν χρήματα, τα έβαλαν φωτιά.
  Όσους από τους κατοίκους των χωριών αιχμαλώτισαν ( οι περισσότεροι πρόλαβαν και έφυγαν ), τους έσφαζαν αλύπητα.
  Ανάμεσα στα χωρία που ερειπώθηκαν, τα οποία σύμφωνα με τα Αρχεία του Ιεροδικείου Βέροιας ήταν 50, συγκαταλέγεται και η Όσλιανη
   Το χωριό ξαναχτίζεται στην ίδια τοποθεσία με ελάχιστα όμως σπίτια και αριθμό κατοίκων γύρω στους 35 προερχόμενοι από τα χωρία Καρυδιά και Κορυφή, ενώ το 1926 μετονομάζεται Αγία Φωτεινή.
   Ο πληθυσμός του χωριού αυξανόταν σταδιακά και σήμερα ανέρχεται στους 300 περίπου κατοίκους, με κύριες ασχολίες τη γεωργία , την κτηνοτροφία και την υλοτομία και βασικά προϊόντα παραγωγής τα κεράσια και τα μήλα.

 








   Το Δημοτικό Σχολείο Αγίας Φωτεινής ιδρύθηκε  το 1932 στην θέση όπου είναι σήμερα. Αρχικά και για πολλά χρόνια, συγκεκριμένα μέχρι το 2012 λειτουργούσε ως 2/θ με αυξομειώσεις στον αριθμό των μαθητών, ενώ τα τρία τελευταία χρόνια λειτουργεί ως 1/θ.
    Σήμερα έχει 8 μαθητές και διαθέτει μεγάλο αύλειο χώρο, ένα γραφείο και    δυο αίθουσες διδασκαλίας, όπου στη μια από το 2012 και μετά συστεγάζεται το 1/θ Νηπιαγωγείο του χωριού.

      

ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΕΛΛΑΣ

ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ  ΠΕΛΛΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ  ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

     Στον παλαιό  Άγιο Αθανάσιο λειτουργούσε ελληνικό σχολείο επίσημα και αποδεδειγμένα από το 1897.Υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι λειτούργησε και δεκαετίες νωρίτερα γιατί υπήρχε επιγραφή στο παλιό σχολείο του χωριού που έγραφε χρονολογία κτίσεως 1859.
     Σύμφωνα με μαρτυρίες από τις αρχές του 1870 λειτουργούσε στο χωριό  ελληνικό σχολείο με 60 μαθητές ..Γύρω στα 1924 εγκαταστάθηκε εκεί ο Σταθμός Χωροφυλακής του χωριού και το σχολείο προσωρινά μεταστεγάσθηκε στο «Κονάκι», το μικρό κτήριο όπου στεγαζόταν παλιότερα η τούρκικη φρουρά .Το 1925-26 χτίστηκε το νέο σχολείο στην πλατεία του χωριού .Ήταν ένα όμορφο, υπερυψωμένο κτήριο, με δύο ευρύχωρες αίθουσες και γραφείο, με διπλή εξωτερική σκάλα και εξώστη. Σωζόταν μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’50.
    Από το τελευταίο έτος της γερμανικής Κατοχής  μέχρι τη λήξη του Εμφυλίου το σχολείο έμεινε κλειστό. Ξανάνοιξε το σχολικό έτος 1949-1950, όχι όμως από την έναρξή του, αλλά από την άνοιξη του 1950.     Οι τρείς μήνες περίπου που λειτούργησε το σχολείο ήταν χρόνος αναγνωριστικός και κατάταξης των πρώτων 85 μαθητών του. Το επόμενο σχολικό έτος (1950-51) ο αριθμός των μαθητών περίπου διπλασιάστηκε (143).
    Η πρώτη πενταετία λειτουργίας του σχολείου ήταν μία πολύ δύσκολη περίοδος. Οι δάσκαλοι ήταν λίγοι, οι μαθητές ήταν πολλοί και μεγάλης ηλικίας. Το 1956 χτίστηκε το νέο διδακτήριο του σχολείου και λειτούργησε από το επόμενο σχολικό έτος.

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

   Το 1987 το χωριό μεταστεγάσθηκε σε νέα τοποθεσία λόγω σκληρών καιρικών συνθηκών, ανυπαρξία περίθαλψης, έλλειψη συγκοινωνίας.    Στο νέο διδακτήριο  συστεγάζονται το δημοτικό σχολείο, το νηπιαγωγείο και ο παιδικός σταθμός.
       Σήμερα το σχολείο μας λειτουργεί ως 3/θέσιο με 21 μαθητές. Στο σχολείο μας λειτουργεί και ολοήμερο τμήμα. Το σχολείο μας εκδίδει σχολική εφημερίδα μια φορά το χρόνο με τίτλο «Μια φορά και έναν καιρό» όπου δημοσιεύονται μαθητικές εργασίες και ειδήσεις από τη ζωή του σχολείου και του χωριού.

 Νέος Άγιος Αθανάσιος    

                                                    




           Παλαιός Άγιος Αθανάσιος



                             







Χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από το βιβλίο «΄Αγιος Αθανάσιος (Τσέγανη)»του κ. Ι. Παπαλαζάρου

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΑΓΡΑ (ΒΛΑΔΟΒΟΥ)

Στα δύσκολα χρόνια της τουρκοκρατίας ο Ελληνισμός συσπειρώθηκε γύρω από την εκκλησία . Η εκκλησία με τα προνόμιά της που της δόθηκαν από τους πρώτους χρόνους της δουλείας, η οργάνωση και η ανάπτυξη του θεσμού των κοινοτήτων και οι συντεχνίες κράτησαν ζωντανό το γένος, με ελπίδα για την εθνική του αποκατάσταση.
Όπως λοιπόν σε κάθε πόλη και χωριό όπου υπήρχε Ελληνισμός έτσι και στο χωριό Άγρας (Βλάδοβο) πρώτο μέλημα των κατοίκων ήταν η λειτουργία της εκκλησίας και του σχολείου.
Από τα λίγα γραπτά κείμενα πηγή που έχουν διασωθεί γνωρίζουμε ότι κατά την διάρκεια των δύο τελευταίων αιώνων της δουλείας λειτουργούσε στο χωριό Άγρα Ελληνικό σχολείο.
Τις πληροφορίες αντλούμε από τον παλαιό κώδικα του ιερού ενοριακού ναού Αγίου Δημητρίου Άγρα.
Πληροφορίες αντλούμε επίσης από έκθεση του Αναστασίου Δ. Κάρτα από τον Άγρα του έτους 1941, µε τίτλο “Άγρα η Μακεδονική εν τη ιστορία.”
Σύµφωνα µε την έκθεση «Βλαδοβίται δια τον φόβον των Τούρκων µετοικίσαντες εις άνω Βλάδοβον, δια να µην µένουν τα τέκνα των αγράµµατα παρέδιδαν ταύτα εις τον Εφηµέριον της εκκλησίας του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύµπου όστις εδίδασκεν αυτά εις εντός οικίας του οσάκις το ψύχος ήτο δριµύ, ή εντός του Ναού είτε εις το ύπαιθρον».
Η έκθεση αναφέρει ότι το σχολείο τούτο εν Άνω Βλαδόβου λειτουργούσε επί δύο και πλέον αιώνες έως ότου οι κάτοικοι επέστρεψαν εις το χωριό των προγόνων των. Μετά την επιστροφή των κατοίκων εις το Κάτω Βλάδοβον (Άγρα), στις αρχές του περασμένου αιώνα, η λειτουργία του σχολείου εξακολουθούσε, kατά τον αυτόν τρόπο µετά µεγάλης προφυλάξεως και φόβου.
           Το πρώτο σχολικό κτίριο ανεγέρθηκε μεταξύ των ετών 1821 – 1830.
Από τις παραπάνω μαρτυρίες συμπεραίνεται ότι το σχολείου του Άγρα λειτουργούσε αρχικώς κρυφό σχολείο επί ένα αιώνα περίπου όπως άλλωστε και σε άλλα µέρη της πατρίδας µας.
Μετά την απελευθέρωση το νέο σχολείο χτίστηκε το 1920, χωρίς σχέδιο ή χρηματοδότηση από το Υπουργείο, στη θέση που βρίσκεται σήμερα. Το 1947 (κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου) κάηκε από τους αντάρτες και ανακαινίσθηκε το 1950 ύστερα από έρανο που διεξήγαγε ο τότε βασιλιάς μέσω του προγράμματος πρόνοιας. συμμοριοπλήκτων. Από την πυρκαγιά κάηκε η στέγη, τα κουφώματα και τα πατώματα. Έμειναν μόνο τα ντουβάρια. Οι εργασίες ανεγέρσεως άρχισαν στις 12 Ιουλίου 1950 και το σχολείο ήταν έτοιμο στις 10 Δεκεμβρίου 1950. Το σχολείο έχει τέσσερις αίθουσες μία αποθήκη και ένα γραφείο και η συνολική του έκταση είναι 233 τ.μ.
Ο Α.Δ. Κάρτας στην έκθεσή του παρουσιάζει μάλιστα και τον πρωτότυπο τρόπο διδασκαλίας του σχολείου σύμφωνα με τα πενιχρά μέσα εκείνης της εποχής. «Ο διδάσκαλος και οι μαθηταί έγραφαν εις το χώμα ελλείψει χάρτου ή εις την άμμον την οποίαν είχον επί σκαφιδίων μήκους 2-3 μέτρων και πλάτους 30-40 εκατοστών. Ο διδάσκαλος έγραφε την φράσιν κατόπιν την έσβηνε δια να την γράψουν και οι µαθηταί. Αργότερον έγραφαν επί της ωμοπλάτης αγελάδων δέρµα επεξεργασµένο , µεταχειριζόµενοι ως κονδύλιον υδατογενή πλακίδια. Έν είδος πένας µανδολίνου χρώµατος κίτρινου ή λευκού. Το 1850 ετέθησαν εις χρήσιν των σχολείων χαρτόνια τετράγωνα ή κυκλικά εις τα οποία ήσαν γραµµένα δι' ευδιακρίτου µαύρου χρώµατος τα γράµµατα του Ελληνικού αλφαβήτου και άτινα εκρέµοντο εις τους τοίχους της αιθούσης. Ο διδάσκαλος έθετεν επί του τοίχου καταλλήλως τα χαρτόνια σχηµατίζοντας λέξεις και φράσεις ακόµη. Μετά την σύνθεσιν τούτων οι µαθηταί ανεγίγνωσκον τας φράσεις και το σύστηµα τούτο διετηρήθη µέχρι το 1870 -80 όταν ετέθησαν εις χρήσιν των σχολείων οι πλάκες και τα κονδύλια.»
Ο Γεώργιος Δηµητριάδης είναι ο πρώτος επώνυµος δάσκαλος ο οποίος επανειληµµένως προσλαµβάνεται. Έχει μάλιστα διασωθεί και συμφωνητικό πρόσληψης του συγκεκριμένου δασκάλου με ημερομηνία 13 Μαρτίου 1860.
                        Συµπεραίνουµε λοιπόν ότι το σχολείο λειτουργούσε και προ του έτους 1860. Διαπιστώνουµε επίσης ότι ήταν το µοναδικό σχολείο που υποστήριξαν όλοι οι κάτοικοι µε κοινήν ευχαρίστησιν όλου του χωρίου οι οποίοι εµπράκτως έδειχναν την θέληση και το ενδιαφέρον τους για την µόρφωση των παιδιών τους (όπως ακριβώς αναγράφεται στο συμφωνητικό).
Αίσθηση προκαλεί στον ερευνητή το συµφωνητικό της 13ης Μαρ¬τίου 1860 µεταξύ των Προκρίτων του χωριού και του Δασκάλου Γε¬ωργίου Δηµητριάδη. Χαρακτηριστική είναι η φράση " ... εσυµφωνή¬σαµεν µε κοινήν ευχαρίστησιν όλου του χωρίου µας ... " που καταδη¬λώνει τη διάθεση όλων των κατοίκων να σπουδάζουν τα παιδιά τους τα ελληνικά γράµµατα και υπόσχονται " ... πάντες οµού οι κάτοικοι του ρηθέντος χωρίου Βλατόβου ... " να πληρώσουν το συµφωνηµένο ποσό των 2.300 γροσίων για το Σχολ. Έτος 1859 - 60.
Τα επόµενα Σχολ. Έτη και µέχρι το 1865 στο σχολείο διδάσκει ο Δάσκαλος Ανδρέας από την Κοζάνη64 µε ετήσια αµοιβή 2.955 γρό¬σια65.
Από το "Κατάστιχον της Ιεράς Εκκλησίας του χωρίου" πληροφο¬ρούµαστε πως τα επόµενα Σχολ. Έτη στο σχολείο του χωριού διδά¬σκουν66:
• Οι Βοδενιώτες Δάσκαλοι: Ιωάννης Στουγιαwάκης, Νικ.
Χ" Λούσης, Προκόπιος Βαλταδώρου, Νικόλαος Μουσίτσκας, Παπαλεµπάκης, Καλός Νικόλαος, Παπασιβένα Μαριάνθη.
• Από το γειτονικό χωριό Τέχοβο (Καρυδιά) ο Δάσκαλος Νικό¬λαος Γκάλης.
• Από το ίδιο το Βλάδοβο (Άγρας) οι Δάσκαλοι: Χρήστος Κύρ¬τσης ή Παπακύρτσης, Κων/νος Δ. Πάσκας (Υποδιδάσκαλος) και Γεώργιος Μπάπκας ή Γρηγοριάδης.
• Άλλοι Δάσκαλοι που προσέφεραν τις υπηρεσίες του στο σχο¬λείο αυτό είναι ο Ευάγγελος Κ. Στάκης, ο Χ"Γαβριήλ, ο Αθα¬νάσιος Χ' 'Κων/νου και ο Ιεροδιδάσκαλος Ιωάννης Παπα¬γεωργίου.
o Μετά το 1900 και στη διάρκεια της ένοπλης φάσης του Μακεδονικού Αγώνα στο σχολείο του Βλαδόβου διδάσκουν:
o Οι Διδασκάλισσες:
Αναστασία, Χ'Άντωνίου Μαρίκα (Θεσ/νίκη), Πασίλα Κατίνα (Θεσ/νίκη), Οικονόµου Μαρία (Δρυµός - Θεσ/νίκης), Ουζουνί¬δου Ελένη (Σέρρες), Κρετσόβαλη Θεανώ (Γευγελή).
Οι Διδάσκαλοι:
Σορίγγης Νικόλαος (Νάουσα), Καραµουτσόπουλος Χρήστος (Άρτα).
Τη Σχολική Χρονιά 1873-74, όπως µας πληροφορεί ο Δ. Πλαταρί¬δης, στο σχολείο φοιτούν 40 µαθητές.
Το σχολείο επιδοτείται από την Ι. Μητρόπολη Θεσ/νίκης κατά τη Σχολική Χρονιά 1895-96 για δύο τετραµηνίες (Ιαν.- Απρ. & Μαίου ¬Αυγ.) µε το ποσό των 8 Οθωµ. λιρών και στις 3/4/189969 επιχορη¬γείται µε το ποσό των 4 Οθωµ. λιρών.
Στο "Κατάστιχο" υπάρχει καταχωρηµένη απόδειξη πληρωµής του δ/λου Αθαν. Χ"Κων/νου µε ηµεροµηνία 22/2/1899 ποσού 400 γροσί¬ων.
Στο ίδιο "Κατάστιχο" θα τραβήξει την προσοχή του µελετητή η α¬νάθεση καθηκόντων Γραµµατέα της Εφορείας του Σχολείου στο Διδά¬σκαλο Καραµουτσόπουλο Χρήστο από το Μητροπολίτη Βοδενών Στέφανο µε ηµεροµηνία 2/10/1904.
Σηµαντικές θεωρούµε τις εγγραφές εκείνες του "Κατάστιχου" που µας πληροφορούν για αγορές που αφορούν τον εξοπλισµό του σχολεί¬ου.Έτσι:
• Τη Σχολ. Χρονιά 1864-65 το σχολείο προµηθεύεται "Λεξικόν"
που κοστίζει 165 γρόσια.
Τη Σχολ. Χρονιά 1896-97 το σχολείο αγοράζει:
Βιβλία αξίας 50,20 γρ.
Καταλόγους και κώδωνα αξίας 4,20 γρ. Ηµερήσιο έλεγχο αξίας 55 γρ.
• Στις 8/10/1904 αγοράζει βιβλία από το Διευθυντή της Ελληνι¬κής Σχολής Βοδενών κ. Φράγκο 70 και του καταβάλλει το ποσό των 42 γρ.
Στην ίδια πηγή είναι καταχωρηµένα τέσσερα πρακτικά εκλογής Εφόρων του Σχολείου που επικυρώνονται από τον εκάστοτε Μητρο¬πολίτη Βοδενών.
Ο δάσκαλος Αλέξανδρος Κρετσώβαλης µε όλα τα παιδιά του σχολείου στις 18 Οκτωβρίου 1912 µε ανθοδέσµες υποδέχθηκε στην είσοδο του χωριού τµήµα του Ελληνικού στρατού που απελευθέρωσε την Μακεδονία.
Το γεγονός αυτό βεβαιώνουν αξιόπιστα πρόσωπα όπως η Αικατερίνη Μπακύρτση, η Αναστασία Μπάπκα και η Μαρία Μπέκτση.
Πηγές πληροφόρησης για την ιστορική καταγραφή μας είναι:
1. «ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ      ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΟΥ ΝΑΧΙΓΕ ΒΟΔΕΝΩΝ» Έδεσσα Σεπτέμβριος 2006 ISBN 960-91875-4-4 του Αντώνης      Παππού Σχολικού Συμβούλου και ιστορικού      ερευνητή της περιοχής
2. Ιωάννης      Τάνης κάτοικος Άγρα, που μας μετέφερε σε βιντεοσκοπημένη συνέντευξή του τις προσωπικές όσο και τις μαρτυρίες      γεροντότερων που είχε ακούσει και καταγράψει.

Η ιστορία του χωριού Tο Νησί είναι κτισμένο σε πλαγιά του Καϊμακτσαλάν

Η ιστορία του χωριού
Tο Νησί είναι κτισμένο σε πλαγιά του Καϊμακτσαλάν. Bρίσκεται ανάμεσα σε πολλά νερά, αφού δίπλα του υπάρχει ο υδροβιότοπος και από εκεί πηγάζουν νερά που κατευθύνονται στον Εδεσσαίο ποταμό.  Η ονομασία  του οφείλεται  στο γεγονός ότι βρίσκεται ανάμεσα σε πολλά νερά, αφού είναι τοποθετημένο  πάνω από  την λίμνη Άγρα- Βρυττών -Νησίου, ενώ μέσα από το χωριό πηγάζουν παγωμένα νερά που το διασχίζουν και καταλήγουν στον Εδεσσαίο ποταμό.

 Ο πληθυσμός του χωριού ανέρχεται στους 416 κατοίκους. Κύρια απασχόληση των κατοίκων είναι η γεωργία και ιδιαίτερα η καλλιέργεια κερασιών, τα οποία φημίζονται πανελλαδικά για το μέγεθος και την νοστιμιά τους. 

Το χωριό γνώρισε ιδιαίτερη ανάπτυξη κατά τις  δεκαετίες του  1970-1980 , με την μεταποίηση σαλιγκαριών και την αλίευση καραβίδων και βατραχιών από την λίμνη του χωριού. 

       Ανάμεσα στα αξιοθέατα του χωριού συγκαταλέγονται:

      Ο υδροβιότοπος  Άγρα –Βρυττών –Νησίου

      Το μοναστήρι της Παναγίας της Μεσονησιώτιασσας 

     Ο νερόμυλος του χωριού

Δύο χιλιόμετρα (2 km) νότια του χωριού σώζονται τα ερείπια του μεταβυζαντινού ναού "γενεθλίου της Θεοτόκου". Πρόκειται για αξιόλογο κτίσμα του 1741 με σημαντικές αγιογραφίες στο εσωτερικό του. O επισκέπτης μπορεί να διακρίνει εκεί τα ίχνη παλαιοχριστιανικής βασιλικής και ερείπια βυζαντινών φάσεων του ναού.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Η μονή της «Παναγίας της Μεσονησιώτισσας» ήταν  γνωστή ήδη από το 1847,όταν εντοπίστηκε στα αρχεία της Αγιορείτικης  μονής του  ΄΄Αγίου Παύλου του Ξηροποταμίτη΄΄ ένα Χρυσόβουλο Δωρητήριο έγγραφο του 1385. Σύμφωνα με το έγγραφο αυτό, ο Σέρβος ηγεμόνας των Βοδενών (Έδεσσας) δωρίζει στην μονή του Αγίου Παύλου, όπου ηγούμενος είναι ο αδελφός του Αρσένιος, την μονή της «Παναγίας της Μεσονησιώτισσας» μαζί με όλη την κινητή και ακίνητη περιουσία αυτής.
Στον χώρο αυτό σήμερα, υπάρχει ένας μικρός μεταβυζαντινός ναός του 18ου αιώνα με αξιόλογες τοιχογραφίες, ο ναός της "Γέννησης της Θεοτόκου " που αποδεικνύεται ότι ήταν παρεκκλήσι της Βυζαντινής μονής της «Παναγίας της Μεσονησιώτισσας». Ο ναός της "Γέννησης   της Θεοτόκου΄΄ είναι χτισμένος στα ερείπια Τρίκλιτης Βασιλικής του 14ου αιώνα, που, με την σειρά της ήταν χτισμένη στη θέση Παλαιοχριστιανικού ναού του 6ου μ.Χ. αιώνα. Προφανώς  η Τρίκλιτη   Βασιλική, της οποίας τα οικοδομικά θεμέλια υπάρχουν διάσπαρτα στο χώρο γύρω από το ναό της «Γέννησης της Θεοτόκου», ανήκουν στη μονή της «Παναγίας της Μεσονησιώτισσας».
Σύμφωνα μάλιστα, με την Τοπική λαϊκή παράδοση, αλλά και με βάση τα αρχαιολογικά λείψανα που  βρέθηκαν στο χώρο της ανασκαφής, η  μονή της ΄΄Μεσονησιώτισσας΄΄, πρέπει να ήταν μεγάλο κτίσμα (λέγεται ότι είχε 40 δωμάτια), ιδιαίτερα επιμελημένης κατασκευής με τοιχογραφίες αξιόλογης τέχνης, κιονόκρανα και αξιόλογες εικόνες.
Μία από αυτές τις εικόνες, η μοναδικής τέχνης εικόνα της «Παναγίας της Νησιώτισσας ή Μεσονησιώτισσας» που χρονολογείται γύρω στα 1320-1350, φυλάσσεται με σεβασμό στο σύνθρονο της Αγιορείτικης μονής του «Αγίου Παύλου του Ξηροποταμίτη  »

Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ  ΜΟΝΗΣ
.Ακόμη δεν είναι γνωστός, ο τρόπος με τον οποίον η μονή καταστράφηκε. Πιθανόν, όμως, να έγινε αυτό κατά τη διάρκεια θεομηνίας που έπληξε την περιοχή. Συγκεκριμένα, τον Οκτώβρη του 1395, σύμφωνα με Ρωσικά αλλά, και Βυζαντινά χρονικά της εποχής, μεγάλος σεισμός και κατακλυσμός έπληξε το Άγιο Όρος, την Θεσσαλονίκη και την πόλη των Βοδενών. Μάλιστα, ο σεισμός ήταν τόσο ισχυρός ώστε τα νερά της «λίμνης του Νησιού» ξεχείλισαν και πλημμύρισαν την πόλη των Βοδενών, η οποία κυριολεκτικά «βούλιαξε» μέσα στα νερά και την λάσπη του ποταμού Εδεσσαίου που την διέσχιζε. Προφανώς, κατά τη διάρκεια αυτού του κατακλυσμού καταστράφηκε, βυθίστηκε και η μονή της «Παναγίας της Μεσονησιώτισσας»

Η ταβέρνα με τις "πέστροφες" και ο καφενές του χωριού θα σας φέρουν κοντά στους ντόπιους κατοίκους
Ο υγρότοπος Άγρα - Βρυτών - Νησίου βρίσκεται στο Νομό Πέλλας, 7 χλμ. ΒΔ της πόλης της Έδεσσας. Καλύπτει έκταση περίπου 6.000 στρεμμάτων. Σχηματίζεται εκατέρωθεν του ποταμού Εδεσσαίου, στην περιοχή που καταλάμβανε παραποτάμιος βάλτος, γνωστός από την αρχαιότητα με την ονομασία έλος Τιάβου.

Η ιστορία του Σχολείου 

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΝΗΣΙΟΥ

Το Δημοτικό Σχολείο Νησίου άρχισε να λειτουργεί το 1926.Χτίστηκε από ξένους τεχνίτες που φιλοξενούνταν στο χωριό λόγω της μεγάλης φτώχειας. Το Σχολείο τότε ήταν γεμάτο  γιατί οι οικογένειες είχαν πολλά παιδιά.(έφτασε να φιλοξενεί έως 70-80 παιδιά).Η λειτουργία του σταμάτησε απότομα το 1946-1947 λόγω του Εμφυλίου Πολέμου αφού ολόκληρο το χωριό αναγκάστηκε να εγκατασταθεί αλλού(Έδεσσα,Άγρας κ.λπ.).Το 1950,μετά το τέλος του πολέμου,ξεκίνησε η επαναλειτουργία του Σχολείου η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

ΠΑΛΙΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΝΗΣΙΟΥ

Το 1951 ήταν η χρονιά που δημιουργήθηκε ο αυλόγυρος του Σχολείου που μέχρι τότε ήταν με πολλά βράχια όπως είναι σήμερα το βόρειο τμήμα.Αυτό έγινε με πρωτοβουλία του τότε δάσκαλου κ. Δημήτρη Βαλαβάνη και τη συμμετοχή των μεγαλύτερων μαθητών της Τετάρτης και της Πέμπτης τάξης(Έκτη δεν υπήρχε) που με μεταλλικά κουτιά,κουβαλούσανε χώμα με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί η αυλή στη σημερινή της έκταση.

Στο σημείο που βρίσκεται η αυλή ήτανε το παλιό σπίτι του Τούρκου Μπέη που ήταν ο αρχηγός του χωριού στα χρόνια της Τουρκοκρατίας.Γι’αυτό και όταν έσκαβαν τα παιδιά βρίσκανε πολλά τμήματα από το αρχοντικό του(ένα παλιό συντριβάνι,τμήματα από το φούρνο του κ.λπ.).

Την ίδια περίοδο χτίστηκε και ο πετρότοιχος που περιβάλει την αυλή του σχολείου από τους ξακουστούς τεχνήτες πέτρας  της περιοχής Λεχόβου Φλώρινας.Αυτοί δεν πληρωνόντουσαν χε χρήματα αλλά ήταν αρκετό το φαγητό και η φιλοξενία που τους έδιναν οι κάτοικοι του χωριού,κάθε μέρα και άλλο σπίτι.

Επόμενη κατασκευή ήταν το μαγειρείο μικρό κτίριο που βρίσκεται έξω από το σχολείο μας και σήμερα αποτελεί λεβητοστάσιο και αποθήκη.Εκεί από το 1952 έως το 1957 ήταν το σημείο που προετοιμαζόταν και σερβιριζόταν πρωινό για όλες τις τάξεις του Δημοτικού γιατί λόγω της μεγάλης φτώχειας οι γονείς των μαθητών δεν είχαν τη δυνατότητα,όπως σήμερα να στέλνουν πρωινό από το σπίτι.Τις πρώτες ύλες τις έστελνε η Σχολική Πρόνοια ενώ το μαγείρεμα το αναλαμβάνανε οι γυναίκες του χωριού.

 Αυτά μου τα αφηγήθηκε ο παππούς μου Μάινος Τρύφων 

ΜΑΙΝΟΥ ΣΟΦΙΑ

ΣΎΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΚΑΡΥΔΙΑ

ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΑΡΥΔΙΑΣ

                ΠΑΛΙΟ ΔΙΔΑΚΤΗΡΙΟ          

             
   

    Το παλιό κτίριο που στέγασε τις ανάγκες του σχολείου στις αρχές του αιώνα, αλλά και πριν από αυτόν, χτίστηκε επί τουρκοκρατίας και ίσως πριν το 1850.
       Ήταν το ίδιο κτίριο-γνωστό στους κατοίκους ως "Το κονάκι του Αγά"- που αργότερα  επισκεύασε  και άλλαξε τη διαρρύθμιση του η Βασιλική Πρόνοια και το χρησιμοποίησε για τις ανάγκες της -χωρίς τις πολλές επισκευές το παλιό αυτό κτίσμα θα ήταν αδύνατο να μην καταρρεύσει- στους  χώρους δε αυτούς στεγάστηκε αργότερα και το «σπίτι του παιδιού».     Αποτελούνταν από δύο αίθουσες  διδασκαλίας ,ενώ είχε και ημιυπόγειο χώρο ,ο οποίος  χρησιμοποιούνταν ως αποθήκη. Οι αίθουσες ήταν "ασπρισμένες'' με ασβέστη ,ενώ στους τοίχους υπήρχαν ένας χάρτης της Ελλάδας, ένας παγκόσμιος και ένας της Αμερικής. Σε μια γωνία ήταν ο μαυροπίνακας και δίπλα η ξυλόσομπα την οποία και τροφοδοτούσαν με ξύλα που έφερναν μαζί τους οι μαθητές, κάθε πρωί. Η κάθε τάξη φιλοξενούσε 35 με 40 μαθητές. Τα μαθήματα ξεκινούσαν το πρωί και διαρκούσαν μέχρι τις πέντε το απόγευμα με μια διακοπή στις δύο το μεσημέρι ,όπου οι μαθητές πήγαιναν στα σπίτια τους για φαγητό. Οι δε δάσκαλοι διέμεναν μόνιμα στο χωριό.
     Το 1908 το κτίσμα καταστράφηκε από πυρκαγιά και ανακαινίστηκε από τον τότε  μητροπολίτη Έδεσσας κ.κ . Στέφανο, τον Αύγουστο του ιδίου έτους .
     Σήμερα στο σημείο αυτό είναι χτισμένος ο νέος Ιερός Ναός του Χωριού.
                             
                 ΝΕΟ ΔΙΔΑΚΤΗΡΙΟ                          
       Το «νέο διδακτήριο» ,το οποίο σήμερα στεγάζει το  μουσείο  Μακεδονικού Αγώνα, αποτελείται από δυο αίθουσες διδασκαλίας διαστάσεων 4x8 μέτρων, ένα γραφείο και έναν ημιυπόγειο χώρο κάτω από τη δεξιά (ανατολική) αίθουσα, το οποίο και κατασκευάστηκε το 1934 στα θεμέλια της «αποθήκης του Αγά» της Καρυδιάς .

         
      TO ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΗΜΕΡΑ                                    
       Το δημοτικό σχολείο Καρυδιάς στεγάστηκε στο κτίριο αυτό μέχρι και το 2000 περίπου. Έπειτα μεταφέρθηκε στο κτίριο του παιδικού σταθμού-χτισμένο στην είσοδο του χωριού- το οποίο  και είχε ανακατασκευαστεί κατάλληλα ,ώστε να στεγάσει τις ανάγκες του  Νηπιαγωγείου-το οποίο ήδη είχε μεταφερθεί -και του Δημοτικού μαζί.
             
  Περισσότερες πληροφορίες στο blogg της σχολικής μονάδας :   dimotikosholeiokaridias.blogspot.gr

ΣΎΝΤΟΜΗ  ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ  ΚΑΡΥΔΙΑ

        

    Το χωριό Καρυδιά είναι χτισμένο στους πρόποδες του Όρους Καϊμακτσαλάν μέσα σε μια μακρόστενη χαράδρα. Έχει υψόμετρο 580 μέτρα και απέχει περίπου 11,5 χλμ. από την πόλη της Έδεσσας.

        Οι κάτοικοι του ήταν κυρίως γεωργοί και κτηνοτρόφοι με χαμηλό ετήσιο γεωργικό εισόδημα, λόγω της έλλειψης αρδεύσιμου ύδατος. Το ετήσιο γεωργικό εισόδημα τους το συμπλήρωναν με την κοπή και πώληση καυσόξυλων από το δημόσιο δάσος ή με την προσφορά χειρωνακτικής εργασίας στην πόλη της Έδεσσας κυρίως.

        Ήδη από το έτος 1972 απαγορεύτηκε τελείως στους κατοίκους η εμπορία καυσόξυλων από το «δημόσιο δάσος»  καθότι αυτό είχε υλοτομηθεί "άγρια" και άκρως επικίνδυνα ,όπως είχε αποφανθεί το Δασαρχείο Έδεσσας.

         Το κυρίως γεωργικό εισόδημα των κατοίκων ήταν τα κεράσια, τα καρύδια, φασόλια ξερά, κάστανα κλπ. Τέλος το οικογενειακό εισόδημα το συμπλήρωναν με την αποστολή εμβασμάτων από τη Δυτική Γερμανία, όπου ένας μεγάλος αριθμός κατοίκων της Καρυδιάς ,κατά καιρούς ,είχε πάει για δουλειά.

        Σίγουρα, στις μέρες μας, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά και αυτό χάρη στην εργατικότητα και το ζήλο για το καλύτερο, που διακρίνει τους κατοίκους του χωριού. 

        Το παλιό όνομα του χωριού ήταν «Τέχοβο» . Το όνομα Καρυδιά δόθηκε από τα πολλά δέντρα καρυδιάς τα οποία υπήρχαν στην περιοχή του χωριού ή από το δέντρο της καρυδιάς που απαγχονίστηκαν οι μακεδονομάχοι Άγρας και Μίγκας . 

        Το χωριό εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του κατά τα έτη 1947-1950 ,οι οποίοι μετέβησαν στο χωριό Άγρας της Έδεσσας. Το σχολείο στην πραγματικότητα δεν λειτούργησε κανονικά από το 1943 έως το 1950. Το σχολείο ξεκινά ξανά τη λειτουργία του μετά το 1950 και την επιστροφή των κατοίκων του. 

        Οι εθνομάρτυρες Τέλος Άγρας  και Αντώνης Μίγκας απαγχονίστηκαν στις 7 Ιουνίου 1907 στον «κάμπο της Καρυδιάς» πάνω σε μια καρυδιά και ακριβώς πάνω στο σημείο που σήμερα υπάρχει περικαλλές μνημείο αφιερωμένο στη μνήμη τους.

       Αναμφισβήτητα από τα πιο όμορφα μέρη είναι το δάσος της Καρυδιάς το οποίο αποτελεί ιδιοκτησία του χωριού. Οξυές, βελανιδιές συνθέτουν ένα μαγικό τοπίο με φόντο τις κορυφογραμμές του Καϊμάκτσαλάν. Χαμηλά μπροστά από την σημερινή λίμνη του Άγρα-Βρυτών-Νησίου υπάρχει ένα κάμπος γεμάτος σήμερα κυρίως με κερασιές. Εξαιρετικά είναι τα κεράσια της Καρυδιάς με τις καλύτερες ποικιλίες.

      Το χωριό επίσης, βρίσκεται πολύ κοντά στο Χιονοδρομικό Κέντρο του Καϊμάκτσαλαν (μόλις 17χλμ με ασφαλτόδρομο εξαιρετικής ποιότητας) και πολύ κοντά στον παραδοσιακό οικισμό του  Αγίου Αθανασίου, στα Λουτρά Πόζαρ και στην πόλη της Έδεσσας.

Δημοτικό Σχολείο Μεσημερίου Λίγα λόγια για το χωριό μας

Το χωριό μας βρίσκεται στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας (πρώην Νομός Πέλλας) κοντά στην πρωτεύουσα του Νομού, την Έδεσσα. Βρίσκεται 2,5 χιλιόμετρα Νοτιοδυτικά της πόλης και έχει περίπου 800 κατοίκους σύμφωνα με την τελευταία απογραφή πληθυσμού που έγινε το 2011. Είναι κτισμένο σε πλαγιά, στις Βορειοανατολικές παρυφές του Βερμίου όρους και σε υψόμετρο 430 μέτρων (κεντρική πλατεία). Η θέα προς τον κάμπο της Κεντρικής Μακεδονίας είναι μαγευτική, ιδιαίτερα τις μέρες που ο καιρός είναι καθαρός.

   Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Οι κύριες καλλιέργειες είναι τα κεράσια -ονομαστή παγκοσμίως η περιοχή για τα κεράσια της - και τα ροδάκινα αλλά υπάρχουν και άλλες δευτερεύουσες καλλιέργειες όπως το αμπέλι, τα δαμάσκηνα, τα βερύκοκα, τα μήλα. Η κτηνοτροφική παραγωγή αφορά κυρίως γιδοπρόβατα. Παράλληλα υπάρχουν πολλοί κάτοικοι που ασχολούνται με διάφορες τέχνες όπως είναι τα οικοδομικά επαγγέλματα. Επίσης να σημειώσουμε πως στο πέρασμα των χρόνων το χωριό μας έχει αναδείξει και σημαντικούς επιστήμονες και επαγγελματίες.

   Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στους Αγίους Αναργύρους Κοσμά και Δαμιανό και γιορτάζει την 1η Νοεμβρίου. Ένα χιλιόμετρο έξω από το χωριό και σε κατεύθυνση Ν/ΝΔ βρίσκεται η ιερά μονή του Τιμίου Σταυρού. Επίσης πάνω από τον οικισμό, στο βουνό, βρίσκεται το εξωκκλήσι του Αγίου Αθανασίου.

   Στο Μεσημέρι κάθε χρόνο, το φθινόπωρο, γίνεται γιορτή τσίπουρου με επισκέπτες από όλο το Νομό και όχι μόνο. Περισσότερα όμως για την παράδοση του χωριού αλλά και τα ήθη και έθιμα θα δείτε στην ενότητα Ήθη και Έθιμα στο αναπτυσσόμενο μενού επάνω.

http://dim-mesim.pel.sch.gr/autosch/joomla15/index.php/our-village/description-village

Το Χωριό

http://dim-mesim.pel.sch.gr/autosch/joomla15/index.php/our-village 

Ιστορία Χωριού

Πριν από περίπου δύο αιώνες οι κάτοικοι του χωριού ζούσαν σε διάφορες μικρές ή μεγαλύτερες ομάδες γύρω από το χωριό. Ασχολούνταν με την κτηνοτροφία αλλά και την υλοτομία. Τα προϊόντα τους τα πουλούσαν σε διάφορους εμπόρους.

   Αναφέρεται ότι η σημαντικότερη ομάδα ήταν αυτή που προήλθε από την Ήπειρο και, συγκεκριμένα, από την περιοχή του Σουλίου και πιθανότατα ο ερχομός τους στην περιοχή να συνδέεται με την εκδίωξη των Σουλιωτών από τα χώματά τους κατά την εποχή του Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Γι' αυτό και στο χωριό έχουμε ονόματα που τα συναντάς και στην Ήπειρο (Σουλιώτης, Νάνος, Γιαννάκης, Γκότσης και άλλα).

   Κάποια στιγμή λοιπόν οι ομάδες αυτές αποφάσισαν να ζήσουν όλοι μαζί στο μέρος που είναι σήμερα το χωριό για να αποκτήσουν μεγαλύτερη ασφάλεια καθώς τότε απειλούνταν από διάφορους περαστικούς κλέφτες και ληστές. Έτσι το 1810 οι κόρες του Μουσταφά (προφανώς τοπικού Μπέη), Νετζαμί, Χασιμπέ, Ράφια αγόρασαν την περιοχή που είναι σήμερα το χωριό (1810 - 1226 σύμφωνα με το ισλαμικό ημερολόγιο). Την ίδια χρονιά πουλούν, με ιεροδικαστική απόφαση, το δασόκτημα της περιοχής στους κατοίκους της. Έτσι λοιπόν αρχισε να δημιουργείται ο οικισμός.

   Όσο για την ονομασία του χωριού, αυτή έχει διάφορες εκδοχές για την προέλευσή της, οι επικρατέστερες των οποίων είναι δύο. Σύμφωνα με την πρώτη, επειδή οι κάτοικοι αποφάσισαν να μείνουν, τότε στην αρχή, στο μεσαίο μέρος (κεντρικό) της περιοχής, το χωριό σιγά σιγά ονομάστηκε Μεσημέρι από την παραφθορά και συνένωση των λέξεων "μεσαίο μέρος". Κατά τη δεύτερη εκδοχή έμποροι από τη Φλώρινα και άλλες περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας όταν έκαναν το ταξίδι προς τον κάμπο και τη Θεσσαλονίκη ή αντίστροφα έφταναν πάντα στην περιοχή το μεσημέρι και σταματούσαν να ξεκουραστούν αφού υπήρχαν άφθονα νερά και ίσκιος πολύς. Έτσι από τους εμπόρους αυτούς ονομάστηκε η περιοχή του χωριού "Μεσημέρι".

   Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα, το χωριό συμμετείχε ενεργά και πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος με 50 νεκρούς. Υπέφερε πολύ από τους Βουλγαροκομιτατζήδες και τελικά το 1912 (18 Οκτωβρίου) απελευθερώθηκε μαζί με την Έδεσσα και τη γύρω περιοχή και ενσωματώθηκε στο Ελληνικό Κράτος. Είναι γνωστή η ιστορία 7 πατριωτών (6 Μεσημεριωτών και ενός Φλαμουριώτη) που στις 2 Φεβρουαρίου 1905 σκοτώθηκαν σε ενέδρα Βουλγαροκομιτατζήδων. Τη μνήμη τους την τιμάμε κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή του Φεβρουαρίου με Μνημόσυνο και άλλες εκδηλώσεις (δρόμο θυσίας κλπ).

   Στη γερμανική κατοχή επίσης πολλοί κάτοικοι συμμετείχαν στην αντίσταση και στις 13 Σεπτεμβρίου 1944 οι Γερμανοί έκαψαν σχεδόν ολοσχερώς το χωριό και σκότωσαν 3 κατοίκους ως αντίποινα για την επίθεση που δέχτηκε το στρατόπεδο, λίγο πιο κάτω, από τους αντάρτες του Ε.Λ.Α.Σ. και 3 αγγλικά αεροπλάνα. Το στρατόπεδο κατά την κατοχή το είχαν καταλάβει οι Γερμανοί. Ήταν οι τελευταίες μέρες της Γερμανικής κατοχής.

   Μετά τον πόλεμο το χωριό αναστηλώθηκε και οι κάτοικοί του προοδεύουν, ασχολούμενοι κυρίως με τη γεωργία, την κτηνοτροφία και διάφορες τέχνες.

http://dim-mesim.pel.sch.gr/autosch/joomla15/index.php/our-village/village-history 

Λίγα λόγια για το Σχολείο μας και την ιστορία του:

   Το Δημοτικό Σχολείο Μεσημερίου ιδρύθηκε το 1952 σύμφωνα με μαρτυρία του τότε γραμματέα της κοινότητας κ. Γιαννούση. Μαρτυρίες κατοίκων όμως αναφέρουν ότι σχολείο λειτουργούσε προπολεμικά στο Μεσημέρι και βρίσκονταν στην πλατεία του χωριού, εκεί που σήμερα βρίσκεται το περίπτερο. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι το σχολείο άρχισε να λειτουργεί το 1926 σε ένα τριώροφο κτίριο, ο πρώτος όροφος του οποίου φιλοξενούσε την κοινότητα και κάποια γραφεία. Στον δεύτερο και τρίτο όροφο λειτουργούσε το Δημοτικό Σχολείο και το Νηπιαγωγείο. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής κάηκε από τους Γερμανούς κατακτητές.

   Στη συνέχεια (γύρω στο 1950) χτίστηκε το κτίριο που βρίσκεται στον αύλειο χώρο του σημερινού σχολείου και που φιλοξένησε τους μαθητές για περίπου μισό αιώνα.

   Αρχικά λειτούργησε ως 3/θ. Κατά το πέρασμα των χρόνων έγιναν αυξομειώσεις στην οργανικότητά του. Έφτασε να λειτουργεί και ως 6/θ σχολείο αλλά σήμερα λειτουργεί (σχ. έτος 2014 - 2015) ως 4/θ.

   Μέχρι το 2001 στεγάζονταν στο παλιό κτίριο, στην αυλή του σημερινού σχολείου. Το 1993 θεμελιώθηκε το νέο κτίριο, που έχει όλες τις απαραίτητες υποδομές, το οποίο, μετά από πολλές περιπέτειες, παραδόθηκε προς χρήση το 2002. Το παλαιό κτίριο του σχολείου ανακαινίσθηκε και σήμερα στεγάζει τον Πολιτιστικό Σύλλογο Μεσημερίου "Ο Αριστοτέλης" όπου υπάρχουν εκθέματα από την ιστορία του χωριού, τη λαϊκή παράδοση και άλλα.

    Στο κτίριο του Δημοτικού Σχολείου στεγάζεται σε ξεχωριστή αίθουσα και το 1/θέσιο Ολοήμερο Νηπιαγωγείο του χωριού.

http://dim-mesim.pel.sch.gr/autosch/joomla15/index.php/to-sxoleio-mas/istoria-sxoleiou 

ΒΡΥΤΑ : Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ

Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων δυτικά από την Έδεσσα και δύο από το δημόσιο δρόμο θεσ/νίκης –Φλώρινας είναι χτισμένο το χωριό Βρυτά. Την ονομασία του την πήρε από τις πηγές που βρίσκονται κάτω από τα πόδια του χωριού. Η λέξη «Βρυτά» προέρχεται από την λέξη Βρυσά-Βρυτά, που σημαίνει οι βρύσες ,τα πηγαία ύδατα(υψόμετρο 500μ. περίπου). Τα Βρυτά (άλλοτε Γκούγκουβου) δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι είναι χτισμένα στη παλαιά τοποθεσία και αυτό αποδεικνύεται από τα θεμέλια της παλαιάς εκκλησίας(Κοιμήσεως της Θεοτόκου).

Οι περισσότεροι κάτοικοι την εποχή του Μακεδονικού Αγώνα έμειναν πιστοί παρά τις πιέσεις της Βουλγαρικής προπαγάνδας. Επίσης κατά  τον Εμφύλιο το χωριό δεν εγκαταλείφτηκε για στρατιωτικούς λόγους και έγινε ένα από τα πιο οχυρωμένα χωριά της περιοχής. Το μέρος αυτό  ήταν η διάβαση των ανταρτών από Καϊμακτσαλάν-Βέρμιο και για αυτό γινόταν επιθέσεις κάθε φορά από τους αντάρτες  για την κατάληψή του και την τιμωρία των κατοίκων (το χωριό κάηκε δύο φορές).

Σύμφωνα με τους χάρτες των χριστιανικών σχολείων της εποχής ,στις αρχές του αιώνα μας λειτουργούσαν ελληνικά σχολεία σε 21 χωριά μεταξύ των άλλων και στο Γκούγκοβο. Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται  και από τα ονόματα δασκάλων που υπηρέτησαν στο χωριό κατά καιρούς. Συγκεκριμένα αναφέρονται στα ιερά βιβλία της εκκλησίας του χωριού τα εξής ονόματα: Δημήτριος Ιωάννης 16 Αυγούστου 1889,  Ιωάννης Κων/νος του Θεχοβαλή 1887 ,Δημήτριος Ιωάννου Μυλωνάς  υπηρέτησε από 1913 έως 1918 με καταγωγή από την Καρυδιά,.

Το έτος 1937 και παλαιότερα στο Μαθητολόγιο του σχολείου αναγράφεται το όνομα του Διδ/λου και Δντή του σχολείου Χρηστίδη Αναργύρου  ,ο οποίος υπηρέτησε στο χωριό πολλά χρόνια .Καταγόταν από τη Μ. Ασία   και γνώριζε καλά και την τούρκικη γλώσσα. Πολλοί τίτλοι κυριότητας αγρών στην τουρκική είχαν μεταφραστεί από  αυτόν. Την ίδια εποχή υπηρέτησαν ο Γεωργιάδης Κων/νος (1938-39), η  Λευκοθέα Χατζηιωάννου,η Παρασκευή Σεραφείμ, η Ευλαμπία Ποντίκη,  ο Τσιάρας Ευθύμιος, ο Σκούρτης Νικόλαος και πολλοί άλλοι.

Το σχολείο ιδρύθηκε το 1912 και στεγάστηκε σε κοινοτικό κτίριο .Αρχικά  είχε δύο (2) αίθουσες ,που  αυξήθηκαν σε τρεις (3)  το 1926. Βρισκόταν στο κέντρο του χωριού και εγκαταλείφθηκε το 1936, επειδή ήταν ετοιμόρροπο. Το 1937 νοικιάστηκε το σπίτι του Χρήστου Κεσκίνη και χρησιμοποιήθηκε για σχολείο το διαμέρισμα του πρώτου ορόφου αποτελούμενου από 2 δωμάτια , στο ισόγειο έμενε ο ιδιοκτήτης. Το 1940 στεγάστηκε στο σπίτι του Ουζουνίδη Αθανασίου .Από το 1942 μέχρι και το 1949 λήξη ανταρτοπόλεμου στεγάστηκε στο σπίτι των αδελφών Χουρουσίδη. Το 1949 κτίστηκε το νέο διδακτήριο στην νοτιοδυτική άκρη του χωριού  και σε οικόπεδο έκτασης 1.500 τ.μ.. Αρχικά είχε έκταση 88 τ.μ. με μία αίθουσα διδασκαλίας ,χωλ και γραφείο. Το έτος 1958 προστέθηκε και άλλη αίθουσα επιφάνειας  64 τ.μ.   όταν ήταν Δ/ντης ο Δ/λος Χατζηιωσηφίδης Χρήστος από την Έδεσσα. Στις 10/11/1964 προήχθη από 2/θέσιο σε 3/θέσιο .Η περίμετρος είναι 155 μέτρα και κατασκευάστηκε όταν ήταν  

δάσκαλος ο κ. Ταταρίδης Γεώργιος. Η τελευταία  επέκταση έγινε το 1992   με προσθήκη  2 αιθουσών και το διδακτήριο πήρε τη σημερινή του μορφή. Σήμερα λειτουργεί ως 2/θέσιο με δυναμικό 16 μαθητές.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ( ΚΑΤΩ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟ)

Το Κάτω Γραμματικό είναι κοινότητα του Δήμου Έδεσσας του Νομού Πέλλας. Βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Βερμίου, μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο. Βρίσκεται σε υψόμετρο 850μ. και απέχει 29χλμ από την Έδεσσα.
Πρόκειται για ένα ιστορικό χωριό που κατά το παρελθόν παρουσίαζε μεγάλη πνευματική και οικονομική ζωή, όπως ιστορείται από τον 12ο αιώνα μ.Χ. Το όνομα του χωριού οφείλεται στην περιπέτεια ενός γραμματέα του χωριού (τον γραμματικό όπως τον έλεγαν τότε) κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων, στο χωριό τότε κατοικούσε ένας μπέης. Η κόρη του μπέη ερωτεύτηκε σφόδρα τον «γραμματικό» και ήθελε να τον παντρευτεί. Η άρνησή, όμως,  του γραμματικού να την παντρευτεί τον οδήγησε στην κρεμάλα, στο μεγάλο πλατάνι του χωριού, το οποίο μάλιστα ζει ακόμη και σήμερα παρόλο που έχει καεί ήδη δύο φορές.
Το 1923 ο πληθυσμός ανερχόταν στα 510 άτομα μαζί με τους μουσουλμάνους ενώ στην απογραφή του 1928 τα άτομα ήταν μόλις 186, προσφυγικός πληθυσμός προερχόμενος από τον Πόντο και τη Μ. Ασία (27 οικογένειες και 31 οικογένειες αντίστοιχα). Το 1971 ήταν 317 κάτοικοι. Σήμερα ο πληθυσμός του χωριού είναι 230 κάτοικοι. Η μείωση αυτή είναι αποτέλεσμα της ανεργίας  που υπάρχει στην περιοχή.
Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με την γεωργία και την κτηνοτροφία. Στα βασικά προϊόντα που παράγονται στο χωριό ξεχωρίζουν τα μήλα, τα κεράσια, τα ροδάκινα, τα σιτηρά και το καλαμπόκι.
Ο επισκέπτης που θα βρεθεί στο Κάτω Γραμματικό μπορεί να επισκεφτεί κάποια σημαντικά μνημεία, όπως το μεταβυζαντινό ναό του Αγίου Γεωργίου, το μεταβυζαντινό τετράπλευρο τούρκικο πύργο και το μνημείο του Οικουμενικού Πατριάρχη Χρύσανθου, καθώς και αρκετά αξιοθέατα, όπως τις παλιές κατασκηνώσεις, την τεχνητή λίμνη, και πολλά ξωκλήσια.
Επίσης, από το Κάτω Γραμματικό κατάγεται και ο εκ Γραμματικού του Βερμίου Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Χρύσανθος ο οποίος κατέχει εξέχουσα θέση μεταξύ των επιφανών ανδρών της νεότερης Ελληνικής ιστορίας που εργάσθηκαν για το μεγαλείο της φυλής μας και δημιούργησαν τις βάσεις του ελεύθερου πολιτικού βίου των Ελλήνων.
Τέλος, το Δημοτικό Σχολείο του χωριού καταστράφηκε από τους κατακτητές την περίοδο της κατοχής. Ανακαινίσθηκε  δύο φορές, το 1951 και το 1990. Έχει δύο αίθουσες διδασκαλίας, γραφείο και αποθήκη. Ο αύλειος χώρος του σχολείου είναι 6.300τ.μ και έχει γήπεδα μπάσκετ και ποδοσφαίρου. Το σχολείο μας λειτουργεί ως  μονοθέσιο. Το 1951 αριθμούσε 130 μαθητές. Τα τελευταία χρόνια οι μαθητές  δεν  ξεπερνούν τους 12.

3/θ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΝΑΓΙΤΣΑΣ

Το ιστορικό του χωριού και του Σχολείου 3/θ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΝΑΓΙΤΣΑΣ
• Η Παναγίτσα είναι ένα πολύ όμορφο και γραφικό χωριό του νομού Πέλλας, στο μέσον περίπου της διαδρομής από την Έδεσσα προς το χιονοδρομικό κέντρο Καϊμακτσαλάν.
Από τα βασικά της "προνόμια" η υπέροχη θέα του κάμπου με τους οπωρώνες και η ελκυστική λίμνη Βεγορίτιδα.Σε μικρή απόσταση από το χιονοδρομικό και με την δυνατότητα της απόλαυσης πολλών extreme σπορ και όχι μόνο, έχει γίνει τα τελευταία χρόνια ένας από τους πιο γρήγορα αναπτυσσόμενους προορισμούς στην ευρύτερη περιοχή.Ο επισκέπτης θα διαπιστώσει από την πρώτη στιγμή την φιλοξενία και εγκαρδιότητα των κατοίκων, ενώ στην κεντρική της πλατεία θα βρείτε παραδοσιακές ταβέρνες και καταστήματα με τοπικά προϊόντα. Στην περιοχή του οικισμού λειτουργούν αρκετοί ξενώνες και καταλύματα διαφόρων κατηγοριών και τύπων, τα οποία θα σας εξασφαλίσουν μία εξαιρετική διαμονή.
Μπορείτε να επισκεφθείτε και να ασχοληθείτε με διάφορες δραστηριότητες .
• Ακόμη έχετε την δυνατότητα με συνοδεία να ακολουθήσετε εκπληκτικές διαδρομές και επισκέψεις, όπως στους καταρράκτες και σε πολλά άλλα σημεία στην ορεινή Πέλλα.Μη χάσετε την ευκαρία να παρακολουθήσετε τη διαδικασία παρασκευής τσίπουρου, παρέα με κρασί, τραγούδια και τσιγαρίδες εάν συμπίπτει η επίσκεψή σας στην περιοχή, την περίοδο που γίνονται οι απαραίτητες προετοιμασίες και διεργασίες. Πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις πραγματοποιούνται στην περιοχή που αξίζει και πρέπει να παρακολουθήσετε.Στην περιοχή της Παναγίτσας υπάρχουν εγκαταστάσεις που θα διευκολύνουν ή θα διασκεδάσουν τους επισκέπτες και που θα πρέπει να δείτε από κοντά.
• Το ιστορικό του χωριού
       Οι κάτοικοι του χωριού Παναγίτσα του Νομού Πέλλας είναι στο σύνολό τους πρόσφυγες, προερχόμενοι από τις περιοχές της Αν. Θράκης και Μικράς Ασίας, που εγκαταστάθηκαν εδώ το 1922 και Πόντιοι που εγκαταστάθηκαν το 1924.Το σημερινό χωριό Παναγίτσα ονομάζονταν Όσλοβο. Μετά την ανταλλαγή πληθυσμών, το χωριό αριθμούσε 217 οικογένειες, περίπου 650 άτομα.Η γεωργία και η κτηνοτροφία ήταν οι πρώτες και κύριες ασχολίες των κατοίκων του χωριού. Οι συνθήκες καλλιέργειας, δύσκολες και σε μερικές περιπτώσεις πρωτόγονες. Η εργατικότητα όμως των κατοίκων οδήγησε στην αναγνώριση των προϊόντων τους. Τα μήλα Παναγίτσας έγιναν ξακουστά και περιζήτητα.Παρόλα αυτά η μετανάστευση στη δεκαετία του ΄60 ήταν μεγάλη. Χώρες όπως η Γερμανία, το Βέλγιο και η Αυστραλία έγιναν δίοδος για μια καλύτερη ζωή. Εκτός από την εξωτερική, και η εσωτερική μετανάστευση στέρησε το χωριό από τους νέους ανθρώπους, στην προσπάθειά τους για εξεύρεση εργασίας.Το αποτέλεσμα ήταν, τη δεκαετία του ΄80, να υπάρχει μία δραματική μείωση των μαθητών. Σήμερα, μετά από μεγάλη προσπάθεια των κατοίκων του χωριού, υπάρχει μία σοβαρή ανάπτυξη στον τομέα του τουρισμού. Έχουν δημιουργηθεί αρκετές μικρές τουριστικές μονάδες, χώροι εστίασης, χώροι διασκέδασης, προκειμένου να φιλοξενούν τους λάτρες της φύσης και των χειμερινών σπορ.Η εκμετάλλευση του Χιονοδρομικού Κέντρου Καϊμάκτσαλαν - Βόρας, είναι ένα σημαντικό κίνητρο και για τους κατοίκους της Παναγίτσας, για να αναπτύξουν επαγγελματική δραστηριότητα και κατ' επέκταση να αναβαθμίσουν τον τρόπο ζωής τους.Επίσης, η ένταξη πολλών από τους κατοίκους σε προγράμματα της Ε.Ε., έχει συμβάλει στην ανάπτυξη της περιοχής.
• Το ιστορικό του σχολείου.
• Το δημοτικό σχολείο της Παναγίτσας αρχικά ήταν χτισμένο στην πλατεία του χωριού .Το 1938-1939 όμως άρχισε η κατασκευή ενός νέου σχολείου οπού είναι και σήμερα .Το χτίσιμο σταμάτησε λόγω του πολεμου του 1940. Η κατασκευή τελείωσε το 1950 . Ο αρχιμάστορας ήταν Ο Γιαννουηλιδης Παναγιώτης . Μάλιστα λίγο πριν τελειώσει το χτίσιμο του σχολείου έγινε και η αλλαγή της τσιμεντένιας σκεπής σε κεραμική. Στο σχολείο φοιτούσαν περίπου 80 μαθητές . Εκτός από δημοτικό λειτουργούσε και νηπιαγωγείο .
• Στην αρχή υπήρχαν δυο αίθουσες διδασκαλίας και γραφείο .Αργότερα έγιναν τρεις οι  αίθουσες διδασκαλίας . Στο σχολείο υπήρχε μια μικρή βιβλιοθήκη γεμάτη με ποντιακές εγκυκλοπαίδειες .Οι τάξεις χωρίζονταν σε πρώτη δεύτερη τρίτη τέταρτη πέμπτη και έκτη . Το νηπιαγωγείο βρισκόταν στην αίθουσα της σημερινής βιβλιοθήκης . Στο σχολείο τα παιδιά φοιτούσαν πρωί – απόγευμα ακόμα και τα Σάββατα . Το χειμώνα πήγαιναν τα παιδιά ξυλά στο σχολείο για τις ξυλόσομπες ο καθένας από ένα ξύλο.